बसंतचं लग्न..२ (यमन, यमनकल्याण)

या बसंतचे खुप लाड केले आहेत बरं का यमनने. घरातल्या कोणी मोठ्या व्यक्तीने (मालकंस म्हणा किंवा दरबारी म्हणा!!) ओरडावं, आणि रुसलेल्या बसंतने यमनच्या कुशीत शिरावं, असंच नेहमी चालंत आलेलं आहे. यमन नेहमी प्रेमाने जवळच घेणार! ओरडणं, दुसऱ्याला लागेल असं बोलणं हे यमनला कधी जमलंच नाही.
मनांतला विवेक, दुसऱ्याला समजून घेण्याची भावना, आपलंही कुठे चुकलं असेल, किंवा चुकू शकेल हे तपासून पहाण्याची वृत्ती यमनच्या श्रवणाने नक्कीच वाढीस लागते. खरंच मंडळी, काय आणि किती लिहू यमन बद्दल! मी तर म्हणेन ज्याला यमन गाता आलां, त्याला गाणं आलं!! माणसातलं माणूसपण म्हणजे यमन!
या यमनला एक जुळा भाऊही आहे बरं का, त्याचं नांव यमनकल्याण! हा तर यमनपेक्षा काकणभर जास्तच तरंल आहे! नास्तिक मंडळींनी यमनकल्याण जरूर ऐकावा, त्यांना परमेश्वरी अस्तित्वाचा आणि आवाक्याचा थोडाफार तेरी अंदाज येईल!!
दोघा भावांच्या दिसण्यात तसा काहीच फरक नाही. यमनकल्याणच्या गालावंर शुद्ध मध्यमाचा एक लहानसा परंतु अत्यंत देखणा तींळ आहे एवढांच काय तो फरक. पण हा तींळ म्हणजे काय हे खरं सांगू का, कृष्णाचं मोरपींस आहे हो ते!!
मला तरी आत्तापर्यंत यमन आणि यमनकल्याण असेच दिसले. तुम्हाला कसे दिसले सांगाल का?
बाबुजींनी "दैवजांत दुःखे भरतां.." हे गाणं बांधतांना यमनकल्याणचा किती सुरेख उपयोग केला आहे. भरताला "मी निश्चितपणे पुढची १४ वर्षे परत येणार नाही, तू परत जा.." असं राम सांगतोय! रामही खूप हळवा झालेला आहे, पण त्याला विवेक तर सोडता येत नाहीये!! मग करायचं काय? मंडळी, यमनकल्याणची ताकद काय आहे ते इथे कळते!
"ज़रा मरण यातून सुटला कोण प्राणीजांत?दु;खमुक्त जगला का रे कुणी जीवनांत?वर्धमान ते ते चाले मार्ग रे क्षयाचा"!!
हे वास्तविक एक कटू सत्य! दुसऱ्या कुठल्या भाषेत ते ऐकायला आवडलं नसतं आपल्याला कदाचित! पण यमनकल्याणच्या भाषेंत पटलं की नाही लगेच?!!
एका विशिष्ठ पद्धतीने केली की कार्ल्याची भाजी मुळीच कडू लागत नाही असं म्हणतात!!!

तात्या अभ्यंकर.