जीवन डोर तुम्ही संग बांधी..

(येथे ऐका)

'जीवन डोर..' च्या पंचमामधली सहजता पाहा. 'तुम्ही..' या शब्दातलं आर्जव पाहा, मार्दव पाहा. 'बांधी..' या शब्दातला षड्ज पाहा. 'दैवी..' हा शब्ददेखील तोकडा पडावा असा षड्ज..! 'क्या तोडेंगे इस बंधन को..' मधला विश्वास पाहा, त्यातले भाव पाहा. 'जगके तुफां आंधी..' नंतरचा शुद्ध गंधारावरचा न्यास पाहा. तानपुर्‍यातला नैसर्गिक शुद्ध गंधार आणि दिदीचा शुद्ध गंधार दोन्ही एकच..! हौशी संगीतज्ञांनी अगदी श्रुतीन् श्रुती तपासून पाहावी. आपला ओपन चायलेन्ज..! 'डोर..' शब्दावरची अतिनाजूक, अतिहळवी जागा पाहा....!
ही सारी गायकी अवघ्या दोन ओळीतली..!

गाणं कसं मांडावं, शब्द कसे टाकावेत, त्यातले भाव कसे जपावेत, आवाजाचा लगाव कसा हवा, लयीला अगदी अलगदपणे, बेमालूमपणे कसं सांभाळावं, या सार्‍या प्रश्नांची उत्तरं केवळ,

'जीवन डोर तुम्ही संग बांधी,
क्या तोडेंगे इस बंधन को
जगके तुफां आंधी रे आंधी..'

या दोन-तीनच ओळीत मिळतात. पुढलं गाणं म्हणजे सगळा बोनस. 'देता किती घेशील दो करांनी..' अशी अवस्था..!

गाणं ऐकून अगदी कुणीही यमनातल्या एखाद्या 'नी़रेपम'रेगरेनी़ध़नी़रेसा..' सारख्या संगतीने सहज गुणगुणायला सुरवात करावी..! खूप पोटेन्शिअल असलेली चाल. अर्थात, ही श्रीमंती यमनची.

'चाहे घिरे हो बादल सारे,
फिरभी रहुंगी तुम्हारी तुम्हारी..!'

यातलं भिडणारं आश्वासन आणि पुन्हा एकदा शुद्ध गंधार..! शब्दच संपतात..!

-- तात्या अभ्यंकर.