बुवा..बाई आणि बोवा..

पंडित किंवा पंडितजी.. वगैरे पदव्या आमच्या भीमाण्णाना खरं तर आवडत नसत..अगदी मनापासून आवडत नसत..

मुंबईच्या नेहरू सेंटरच्या हायफाय वातावरणात एकदा अण्णांचं गाणं होतं.. आता नेहरू सेंटर म्हणजे काही गिरगाव ब्राह्मण सभा नव्हे, की कोल्हापुराचा देवल क्लब नव्हे की एखादी जुनी गायन सभा नव्हे.. नेहरू सेंटर काय किंवा NCPA काय.. तिथे दिखाऊपणाच जास्त.. गाणं समजण्यापेक्षाही "आम्ही क्लासिकलची concert attend केली.." असं म्हणण्यात धन्यता मानणारे लोकच अधिक..:)

नेहरू सेंटरला सगळंच हायफाय वातावरण.. पंडितजी पंडितजी म्हणून अण्णाना फुकट परेशान करणारं पब्लिकच जास्त.. आणि आमचे अण्णा अगदी म्हणजे अगदीच साधे हो.. सादगीभरे..!

चामारी, भक्कम चुना-तंबाखूवालं पान जमवलं..आणि एकदा का तंबोरे लागले की गाणं सुरू.. कुठे माईकच चेक कर..त्याचा बासच कमी-अधिक करायला सांग.. उगाच उजवा हात छातीवर ठेऊन लोकांकडे पाहून नाटकी हास.. अशी नाटकं अण्णांना जमत नसत..:)

मी नेहरू सेंटरला पोहोचलो..ग्रीनरूममध्ये गेलो.. स्वारी पान जमवत बसली होती..तबले-तंबोरे जुळत होते..

मी पायावर डोकं ठेवलं..

"या..अभ्यंकर..काय म्हणतंय ठाण..?" -- अण्णांनी त्यांच्या खास खर्जाच्या आवाजात नेहमीची चौकशी केली..

"ठाण ठीक आहे.. तुम्ही कसे आहात बुवा..?"

आणि इथे मात्र कधी फारसं न बोलणा-या अण्णांना एकदम बोलावसं वाटलं.. ते कुठेतरी नेहरु सेंटरच्या त्या दिखाऊ हायफाय वातावरणाला आणि पंडितजी पंडितजी ला कंटाळले असावेत.. ते एकदम म्हणाले,

"व्वा..! बुवा हाच खरा शब्द..! पंडितला काही अर्थ नाही.. हल्ली बाजारात गल्लोगल्ली पंडित झालेत.. आमच्या वेळेला बुवा, बोवा आणि बाई हे तीनच शब्द होते.. गाणारा तो बुवा..वझेबुवा, भास्करबुवा.. आणि गाणारी ती बाई.. मोगुबाई, हिराबाई.. आणि कीर्तन करणारे ते बोवा..!"

असं म्हणून छान समाधान पसरलं त्यांच्या चर्येवर.. पंडितजी पंडितजीच्या त्या हायफाय वातावरणात माझं बुवा म्हणण त्यांना कुठेतरी सुखावून गेलं होतं..!

कानडाउ भीमसेनु करनाटकु
तेणे मज लावियला वेधू..

असं एकदा कविवर्य वसंत बापट म्हणाले होते..!

असो.. अनेक आठवणी आहेत आणि आता त्याच फक्त उरल्या आहेत..!

-- (कानडाउ भीमसेनुचा भक्त) तात्या..